Wist je dat Spakenburg een rijke historie heeft en dat het dorp gelegen aan de voormalig Zuiderzee veel te bieden heeft? Op uitnodiging van Visit Utrecht Region ging ik op ontdekkingsreis in Spakenburg. Ik kreeg daarbij een uitgebreide rondleiding door vrijwilliger Cor door het verrassende Museum Spakenburg, ging ik varen met een authentieke houten botter op het Nijkerkerkernauw en leerde ik alles over de waterrijke omgeving van Spakenburg, maakte ik een wandeling langs het vissers- en boerenverleden van het dorp, bracht ik een bezoekje aan de Korenmolen De Hoop en genoot ik van de culinaire hoogstandjes bij Grand Café 033 en Spui76.

Historisch genieten in Museum Spakenburg
Al vroeg ging ik op pad naar het levendig Spakenburg. Tegenover de scheepswerf aan de oude haven vind je het Museum Spakenburg waar je alles komt te weten over de visserij, het boerenleven en de prachtige klederdracht. Om half tien werd ik verwelkomd in het pittoreske museum dat uit een binnen en buitenmuseum bestaat. Bijna zestig vrijwilligers, waarvan de jongste 23 is, runnen dit eigentijdse museum. Voordat ik startte met een rondleiding door de enthousiaste vrijwilliger Cor, genoot ik van een koffie met typische Spakenburgse lekkernijen Spakenburgs Hart en Jan Hagel.

“Hou je van boterkoek? Dan moet je echt eens het Spakenburgs Hart proberen. Het is een soort zachte boterkoek, die nog niet helemaal gaar en voorzien is van glazuur van frambozenaroma. De Spakenburgers geven het met speciale gelegenheden. Op de koek staat een boodschap geschreven. Vandaar dat het Spakenburgs Hart heet.”

Cor ving de rondleiding aan in het buitengedeelte van het museum. Daar vertelde hij honderd uit over het vissersverleden van het dorp. Hij vertelde over de tijd dat de visserij floreerde en de vissersvloot uit tweehonderd schepen bestond, maar hij stipte ook een zwarte bladzijde uit de geschiedenis van Spakenburg aan. In januari 1916 vond in dit visserdorp de laatste waternoodramp plaats.
“Ook al was in 1916 de laatste waternoodramp het historisch centrum van Spakenburg is voorzien van een moderne waterkering. Het is met 330 meter de langste kering in de wereld. Als het waterpeil gaat stijgen, stroomt het in een stalen bak en dan komt de wand omhoog. Een leuk detail is dat aan de bovenkant van de keerwand het eerste couplet van het Spakenburgse volkslied is aangebracht.”

In het museum was een haringschuur nagebootst. Er hingen Zuiderzeeharingen aan het plafond en achter grote tafels maakten vrouwen (meestal weduwen) in oude kledij de vissen schoon.
“De vissers van Spakenburg visten op Zuiderzeeharing. Het was een kleinere soort dan de Noordzeeharing, die we van de viskraam kennen. Door het ontbreken van bepaalde enzymen was deze niet geschikt om te pekelen en daarom rookten ze de haring om ze te verhandelen.”
Cor vertelde dat na de afsluiting van de Zuiderzee de visserij verdween en plaats maakte voor handel in vis, brood en koek. Wie kent ze niet van de markt, de broodkramen van bakkerij het Stoepje?

Het buitenmuseum ging naadloos over in het binnenmuseum. We liepen langs tentoongestelde miniaturen van oude vissersboten en uiteraard kon de voetbalgeschiedenis van Spakenburg en Bunschoten niet in het verhaal ontbreken.

Na een enerverende rondgang door het museum van meer dan twee uur, eindigde de rondleiding bij de expositie over klederdracht van Spakenburg. Ooit waren de gebloemde krablappen niet weg te denken uit het straatbeeld. Nu zijn er nog zo’n 200 vrouwen die de klederdracht dragen én de meeste zijn ouder dan 65 jaar. In de vitrines van het museum kon je de mooiste kraplappen met verschillende bloemenpatronen aanschouwen. Mooi vond ik de handbeschilderde varianten, ook wel sits genoemd. Sommige van de stoffen importeerde ze in de VOC-tijd uit India. Interessant vond ik het verhaal achter de kleuren van de kraplappen van de vrouwen. Tijdens de rouwperiode, kort na een sterfgeval, waren de kraplappen zwart. Daarna gebruikte men donkerpaarse kleuren.

Ik bedankte Cor voor zijn boeiende verhaal en haalde bij het naastgelegen VVV kantoor wat informatiefolders over Spakenburg en een folder met twee fraaie wandelroutes door het dorp voor ’s middags.
Wil je meer weten over het boeiende Museum Spakenburg? Kijk hier voor meer informatie.
Trendy lunchen bij Grand Café 033
Rond de museumhaven en aan Het Spuiplein vind je verscheidene restaurants en cafés waar je neer kunt strijken voor koffie en gebak, een visje of voor een uitgebreid vijfgangendiner.

Voor de lunch ging ik naar Grand Café 033 aan het Spuiplein. Het is een trendy café met een sfeervolle entourage. Gezien het mooie weer zat het gezellige buitenterras vol en besloot ik binnen wat te gaan eten en al snel kreeg ik mijn frisje en de uitgebreide lunchkaart aangereikt door de vriendelijke tafelheer.
“ Je kunt bij dit aangename café restaurant zowel lunchen als dineren. En de kaart biedt voor ieder wat wils. Zo kun je genieten van een heerlijke hamburger, maar ook staan er sliptongetjes op het menu.”
Na de uitgebreide rondleiding in het Museum Spakenburg en met meer leuke activiteiten voor de boeg, koos ik de uitsmijter met kaas van de kaart, die in een mum van tijd op tafel stond.

Wil je ook genieten van lunch of diner bij Grand Café 033? Kijk hier voor meer informatie.
Met de wind door mijn haren aan boord van een authentieke botter
Bij een bezoek aan Spakenburg kan een boottocht op een authentiek houten visserschip niet ontbreken! Na de lunch stond een uitstapje met een echte botter op mijn programma. Om half twee was de afvaart met dit visserschip. In de museumhaven lagen de botters. Vroeger gebruikten de Zuiderzeevissers deze boten voor de visserij. Nu gebruikt men de schepen voor de pleziervaart.

Ik had geluk met het weer. Het had even flink geplensd, maar toen ik ging varen hing een stralende zon boven mijn hoofd. De twee schippers maakten de plekken op de boot nog even droog en ik kon aan boord van deze oorspronkelijke vissersboot. Met tien passagiers vertrok het schip uit de Oude Haven. Door alle verhalen van de vrijwilliger Cor van het Museum Spakenburg was ik goed voorbereid op de reis. De schipper voer langs de plekken waar de waternoodramp van 1916 nog goed te zien was.

We verlieten met de boot het bebouwde gebied en voeren naar het Nijkerkerkernauw dat grenst aan het Eemmeer.
“Met de botter gingen we langs het wrakkenkerkhof van de voormalige visserschepen. Met het afsluiten van de Zuiderzee en het wegvallen van de visserij haalden de vissers de bruikbare materialen van hun schepen en lieten ze de rest van de boten verzinken.”

We bereikten met de boot het drie provinciën punt van de provincies Utrecht, Flevoland en Noord-Holland. Even zette de schipper de motor van de boot stil en dobberden we op het water. Ik voelde de wind door mijn haren gaan en wat gaf dit een heerlijk vakantiegevoel. Onze schipper maakte het vakantiegevoel compleet toen hij een Spakenburgs bittertje tevoorschijn toverde en ik met de zon in het gezicht nipte aan een alcoholische lekkernij.

Wil je ook een Spakenburg vanaf het water ervaren? Kijk hier voor meer informatie.
Historie beleven in de Museumhaven en Scheepstimmerwerf
Met de botter voeren we terug naar de haven. Voor de lunch had ik bij de VVV een folder gehaald met twee fraaie wandelroutes.

De vissersroute van vier kilometer langs vissershuizen en de monumentale Scheepstimmerwerf en de boerenroute van zes kilometer met als hoogtepunt het bezoek aan Korenmolen De Hoop.

Tijdens mijn wandeling van de vissersroute kwam ik langs de Scheepswerf Nieuwboer. Op deze plek bevindt zich als sinds 1675 een schuitenmakerij. Tot 1986 was de werf in handen van de familie Nieuwboer. Nu is de historische werf en rijksmonument van de gemeente Bunschoten-Spakenburg. Ik maakte een wandeling over de werf, die nu dienst doet als reparatiewerf voor historische schepen zoals de botters.
Met de wind in de wieken bij Korenmolen De Hoop
Bij de boerenroute liep ik een groot gedeelte langs de Binnengracht met aan beide kanten van het water platanen. De route kwam uit bij de Korenmolen De Hoop. Op woensdag en zaterdag kun je de historische molen bezichtigen en zijn er vrijwilligers om uitleg te geven.

“Op de plek van de huidige korenmolen staat sinds 1556 al een molen. Door de eeuwen heen is de molen vernieuwd. Sinds 2009 staat deze fraaie korenmolen er en is de naastgelegen oude paardenstal verbouwd tot een ruimte waar Brasserie Wieken is gevestigd.”

Ik bracht een bezoek aan de molen, waar twee vrijwilligers boven in de molen spelt, rogge en tarwe maalden. Er stond een behoorlijke wind, zodat het een productieve dag was voor de molenaars. Met een smalle trap ging ik naar boven waar twee heren de papierenzakken met de verschillende soorten meel vulden. Ik ging nog één trap naar boven, waar één van de vrijwilligers me het maalproces liet zien. Even ging ik naar buiten, overwon ik voor even mijn hoogtevrees en zag ik de grote wieken langs me gaan. Ik had vanaf daar een fantastisch uitzicht over de Stadsweide. Ik keek nog even rond in de molenwinkel en genoot nog even na van het fraaie landschap op het terras van Brasserie Wieken.

Wil je meer weten over Korenmolen De Hoop? Kijk hier voor meer informatie.
Laat je verleiden bij Spui76!
Na een uiterst afwisselende dag schoof ik met een voldaan gevoel aan op een terrasstoel van restaurant Spui76 voor een culinaire reis. De slogan van dit culinaire restaurant is “Laat je verleiden” en toen de gastheer vroeg wat mijn wensen waren qua eten vroeg ik om het verrassingsmenu. Nou en dat heb ik geweten!

Het vijfgangendiner, dat ik kreeg voorgeschoteld, was een aaneenschakeling van belevenissen. Mijn reis begon met een amuse van tartaar en truffelmayonaise en daarop volgde een amuse van paprikaschuim met bloedworst. Ik was verrast door de verschillende smaakcombinaties.

“Het menu is met zorg samengesteld en elke week is er een nieuw verrassingsmenu. Je kunt kiezen uit een verrassingsmenu van drie, vier of vijfgangen, maar Spui76 kent ook een aantal specialiteiten zoals de steaktartaar met truffelmayonaise, de risotto en de kaasselectie van de Gooische boer”



De tartaar met sesam was echt een verrukkelijk en de kabeljauw met spitskool was overheerlijk. Ik sloot het verrassingsdiner af met een Pana cotta met sorbetijs.

Wil je je ook laten verleiden bij Spui76? Kijk hier voor meer informatie.

Deze blog kwam tot stand in samenwerking met Visit Utrecht Region
Volg me ook via
Super leuk! gezellig dat je er was!
De vrijwilliger van 23
LikeGeliked door 1 persoon
Leuk Stephanie! Ik heb genoten van het bezoek. Groet, Vera
LikeLike
Ach ja Spakenburg, voor mij op fietsafstand. Toch alweer een tijdje geleden dat ik er was. Maar ik heb wel pannelappen van Spakenburgse stof. Mooie foto van jou op het water!
LikeGeliked door 1 persoon